"Şəxs əleyhinə zorakılığa dair" statistik müayinənin yekunları haqqında

Azərbaycan Respublikası Prezidentinin 26 dekabr 2007-ci il tarixli, 2583 nömrəli Sərəncamı ilə təsdiq edilmiş "2008-2012-ci illərdə Azərbaycan Respublikasında rəsmi statistikanın təkmilləşdirilməsinə dair Dövlət Proqramı"na uyğun olaraq, Dövlət Statistika Komitəsi 2008-ci ilin noyabr ayında ilk dəfə olaraq ölkənin bütün regionlarını əhatə edən 18000 ev təsərrüfatında "Şəxs əleyhinə zorakılığa dair" birdəfəlik seçmə statistik müayinə keçirmişdir.

Müayinədə 6 və yuxarı yaşda olan 46829 nəfər iştirak etmiş və onların 49,7 faizini kişilər, 50,3 faizini isə qadınlar təşkil etmişdir.

Sorğu olunan qadınların 29,8 faizini evdar qadınlar, 17,2 faizini pensiyaçılar, 16,7 faizini tələbə və şagirdlər, 10,4 faizini qulluqçular, kişilərin isə 20,6 faizini fəhlələr, 17,9 faizini tələbə və şagirdlər, 13,4 faizini kəndlilər (fermerlər), 13 faizini qulluqçular, 12,8 faizini pensiyaçılar təşkil etmişdir.

Respondentlərin əksəriyyəti, yəni 69,4 faizi ümumi əsas və orta təhsilə malikdirlər.

Müayinənin nəticələrinə görə, sorğu olunan 14 və yuxarı yaşda olan respondentlərin 55 faizi, o cümlədən şəhər yerlərində 63 faizi, kənd yerlərində isə 33 faizi cəmiyyətdə zorakılığın mövcud olduğunu bildirmişdir.

Cəmiyyətimizdə zorakılığın mövcud olduğunu bildirən respondentlərin 71,4 faizi zorakılığın maddi problemlər, 11,2 faizi mənzil problemləri səbəbindən yarandığını qeyd etmişlər. Maddi problemlərə üstünlüyü kişilərin 76,4 faizi və qadınların 66,2 faizi vermişdir. Mənzil problemlərini qeyd edən respondentlərin hamısı şəhər sakinləridir.

Müayinənin nəticələrinə görə, sorğu olunanların 8548 nəfəri və ya 18,3 faizi ömründə bir dəfə də olsa zorakılıqla üzləşmişdir. Kişilər arasında zorakılıqla rastlaşanların sayı cəmi 128 nəfər və ya 0,5 faiz olmuş, onların təxminən üçdə biri 18 yaşına qədər olan oğlanlardır. Zorakılığa məruz qalan kişilərin 72 faizi söymə, təhqir etmə, şəxsiyyəti alçaltma və ya xoşagəlməz zarafat, məzəmmət kimi hallarla qarşılaşmışlar.

Qadınlar arasında zorakılıqla rastlaşanların xüsusi çəkisi 35,8 faiz, o cümlədən fiziki zorakılıqla rastlaşanlar 8,1 faiz təşkil etmişdir.

Zorakılıqla ömründə bir dəfə də olsa qarşılaşan qadınların tərkibi

	Sorğu olunan qadınların sayı	Zorakılığa məruz qalanların sayı	o cümlədən:
			fiziki zorakılıq	psixoloji və iqtisadi zorakılıq
Cəmi	23551	35.8	8.1	27.7
o cümlədən:
yaşayış yeri üzrə:
şəhər	17157	20.4	5.1	15.3
kənd	6394	76.9	16.2	60.7
yaş qrupları üzrə:
6-17 yaşda uşaqlar	3317	28.7	3.2	25.5
18-29	5324	46.3	13.1	33.2
30-39	4194	49.6	15.0	34.6
40-49	4483	41.7	6.1	35.6
50 və yuxarı	6233	16.9	3.3	13.6
məşğullauq statusu üzrə:
tələbə və şagirdlər	3937	27.6	7.5	20.1
muzdla işləyənlər	5813	38.9	5.7	33.2
evdar qadınlar	7014	40.9	12.1	28.8
pensiyaçılar	4039	28.1	2.9	25.2
işsizlər	1663	32.1	11.7	20.4
digər	1085	48.8	11.1	37.7
nikah vəziəyyəti üzrə
(14 və yuxarı yaşda olanlar):
heç vaxt nikahda olmayanlar	5143	38.5	3.8	34.7
nikahda olanlar	13352	38.8	9.9	28.9
boşanmışlar (ayrılmışlar)	574	54.5	18.1	36.4
dullar	2715	34.8	10.4	24.4
təhsil üzrə:
ali	1748	24.9	2.4	22.5
orta ixtisas	2221	28.5	4.5	24.0
ümumi orta	13631	46.1	12.3	33.8
əsas ümumi	2957	26.6	1.9	24.7
ibtidai və təhsili olmayanlar	2994	9.3	1.0	8.3
müddətə görə (yekuna görə faizlə):
tez-tez	x	17.7	7.8	20.5
hərdən	x	82.3	92.2	79.5
son 12 ayda	x	11.5	8.2	12.5